Korece/Saygı Seviyeleri

Korece'de konuşma esnasında ya da cümle içerisinde hitaba göre çeşitli saygı/yüceltme seviyeleri bulunmaktadır. Bunlar, kendinden yaş/mevki bakımından yüksek kişiler için, yaş/mevki bakımında aynı durumda olan kişiler için ve yaş/mevki bakımından aşağıda olan kişiler için ve yakınlık-uzaklık seviyelerine göre değişmektedir. Bu saygı seviyeleri günlük hayat içerisinde olduça önem taşımaktadır. Yanlış seçilen saygı seviyesi pek çok anlaşmazlıklara yol açabilmektedir. Korece'de bulunan bu yüceltme üç şekilde olmaktadır:

1. Özne Yüceltmesi

Özne yüceltmesinde konuşan, dinleyen ve öznenin birbirileri ile olan ilişkileri oldukça önemlidir. Yaş, mevki, yakınlık durumları vs göre bu üç kişinin birbirileri arasındaki etkileşimleri doğrultusunda özneyi yüceltmek amacıyla fiil köküne -(으)시 eklenir. Fiil kökü, ünlü ile bitiyorsa –시eklenir eğer ünsüz ile bitiyorsa –으시 eklenir.

Örnek:

Türkçe	Fiil	Fiil kökü + -(으)시	Fiil kökü + -(으)시 + ㅂ니다
gitmek	가다	가시	가십니다
görmek	보다	보시	보십니다
okumak	읽다	읽으시	읽으십니다
iyi olmak	좋다	좋으시	좋으십니다
olmak	이다	이시	이십니다
var olmak	있다	있으시	있으십니다

Bu ekin kullanımında birkaç istisna bulunmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir:

1. Dinleyen kişinin özneden daha yüksek bir statüde yer aldığı durumlarda özne yüceltme eki olan -(으)시 kullanılmaz.

Örnek: 
할아버지, 아버지가 밖에 갔습니다.  – Büyükbaba, babam dışarıya çıktı.
선생님, 교수님이 지금 왔습니다. – Öğretmenim, profesör şimdi geldi.

2. Haber raporları, kitap yazıları gibi yerlerde her ne kadar özne yüksek bir statüde olsa da özne yüceltme eki -(으)시 kullanılmaz.

Örnek: 
대통령이 터키를 방문한다. – Devlet başkanı Türkiye’yi ziyaret ediyor.

3. Yüceltme hedefindeki öznenin vücut organları ya da kişisel bir aitliğinden bahsederken -(으)시 özne yüceltme eki ile dolaylı yoldan yüceltme yapılabilir.

Örnek: 
김 선생님께서는 얼굴이 예쁘십니다. – Kim hocanın güzel bir yüzü var/yüzü güzeldir.

2. Konuşma Seviyeleri

Konuşma seviyeleri Resmi ve Samimi Hitab olmak üzere ikiye ayrılır. Ayrıca bu iki hitab seviyesi kendi içinde alt bölümlere ayrılmaktadır. Detaylar için Resmi Hitab ve Samimi Hitab konularına bakınız.

1. Resmi Hitab

2. Samimi Hitab

Konuşma Seviyeleri
Resmi Hitab			Samimi Hitab
Saygılı Düzey	Orta Düzey	Yalın Düzey	Saygılı Düzey	Yalın Düzey
-ㅂ/습니다	-네	-ㄴ/는 다	-어(아,여)요	-어(아,여)

3. Sözcük ve ekler ile Yüceltme

Saygı kalıplarını kullanırken bazı belirli kelimeler ve ekler yüceltme durumuna göre tamamen değişmektedir. Aşağıda bu duruma örnek sık kullanılan kelimelerden ve eklerden örnekler verilmiştir:

Cümledeki Yeri	Türkçe	Normal Hal	Saygılı Hal
İsim	diş	이	치아
	ev	집	댁
	hastalık	병	병환
	isim	이름	성함
	karı (eş)	아내	부인
	pilav	밥	진지
	söz	말	말씀
	yaş	나이	연세
Zamir	o kişi	그 사람	그 분
	ben	나	저
	biz	우리	저희
Fiil	görmek/görüşmek	보다	뵙다
	içmek	마시다	드시다
	olmak	있다	계시다
	ölmek	죽다	돌아가시다
	söylemek	묻다/말하다	여쭈다/여쭙다
	uyumak	자다	주무시다
	vermek	주다	드리다
	yemek yemek	먹다	잡수시다
Ekler	özneyi belirten ek	-이/가	-께서
	yönelme durum eki	-에게	-께
	eklendiği isme sayın/bay/bayan anlamları katar		-님