Vikikitap'ı Kullanma/Kullanıcı hesabı oluşturma

Kullanıcı hesabı oluşturmanın avantajları

Vikikitap hesabı oluşturmanın ve katkılarınızı bu hesap altında yapmanın çeşitli avantajları vardır. İşte bu avantajlarından bazıları:

Anonimlik

Bir hesap oluşturduğunuzda anonim bir kullanıcıdan daha anonim olursunuz. Çünkü anonim olarak katkılar yaptığınızda IP adresiniz herkesin görebileceği şekilde Vikikitap'a kaydedilir (ki IP adresiniz aracılıyla bulunduğunuz yer tespit edilebilir). Bir kullanıcı hesabı oluşturduğunuzda ise IP adresiniz gizlenir. Bu durumun tek istisnası "Denetçiler" adlı özel yetkilere sahip seçilmiş kullanıcıların eğer bir problem olursa IP adresinize erişebilmeleridir. Ancak denetçiler bu yetkilerini ortada bu denetimi gerektirecek bir durum oluşursa (örneğin sizin iki hesaba sahip olup bu hesapları oylamalarda haksız bir şekilde kullandığınız kuşkusu oluşursa) kullanabilirler.

Kullanıcı alanı

Bir kullanıcı hesabı oluşturduğunuzda bir kullanıcı sayfasına ve ihtiyaç duyarsanız oluşturabileceğiniz kullanıcı sayfanızın alt sayfalarına sahip olursunuz. Bütün bu sayfaların birleşimine kullanıcı alanınız denir. Bazı kullanıcıların çeşitli amaçlar için kullandıkları yüzlerce kullanıcı alt sayfası vardır. Kullanıcı alanınızda kendiniz hakkında bir şeyler veya istediğiniz herhangi bir şey yazabilirsiniz. Birçok kullanıcının kullanıcı alanında, ilgili kullanıcının yazdığı kitaplar, ileride yapmayı planladıkları şeyler ve benzeri yazılıdır. Ayrıca kullanıcılar kendi kişisel javascript ve CSS dosyalarına da sahip olabilirler. Bu dosyalar Vikikitap arayüzünü özelleştirip kişiselleştirmek amacıyla kullanılır. Bazı kullanıcıların kullanıcı sayfası son derece basit ve sadedir, bazı kullanıcıların da gösterişlidir. Kullanıcı sayfanız ve -eğer oluşturursanız- kullanıcı sayfanızın alt sayfaları tamamen sizindir. Bu sayfaları istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.

Kullanıcı mesaj sayfası

Kendiniz hakkında bir şeyler yazabildiğiniz kullanıcı sayfanızın yanında ayrıca diğer kullanıcıların size mesaj bırakabileceği bir kullanıcı mesaj sayfasına da sahip olursunuz. Birisi size mesaj yazdığında sayfanın üstünde bir bildirim gözükecektir. Vikikitap aracılığıyla bu şekilde mesajlaşmak e-posta, telefon gibi iletişim araçlarından çok daha kullanışlıdır.

Tercihler

Vikikitap'a kaydolduğunuzda kendinize göre ayarlayabileceğiniz çeşitli ayarlar olacak. Bu ayarları tercihler sayfasından yapacaksınız. Bu sayfayla yapabileceğiniz ayarlardan bazıları şunlar: diğer kullanıcıların size e-posta gönderebilmesi için bir e-posta adresi belirtme, temayı değiştirebilme (bu şekilde sitenin görünümünü değiştirebilirsiniz), zaman dilimini ve zamanın görüntülenme biçimini değiştirme. Bunlar sadece bir numunedir. Tercihler sayfasında bunlar gibi daha birçok ayar bulabilirsiniz.

İzleme listesi

İzleme listenizde, izlemeye aldığınız sayfalarda yapılan son değişiklikler listelenir. Birçok kullanıcı oluşturduğu sayfaları veya katıldığı tartışma sayfalarını izleme listesine ekler. Siz de bunun gibi ilgilendiğiniz sayfaları izleme listenize ekleyebilirsiniz.

Oylama ve tartışmalar

Anonim kullanıcılar tartışmalara katılabilirler, ama görüşlerine diğer kayıtlı kullanıcılar tarafından daha az önem verilebilir. Çünkü kayıtlı kullanıcılar tarafından "Vikikitap'a fazla ilgisi yok, o yüzden kullanıcı hesabı bile oluşturmaya gerek görmemiş" muamelesi görebilirler. Kullanıcı hesabı oluşturduğunuzda tartışmalarda -ilk günlerinizde bile- görüşlerinize diğer kullanıcılar kadar önem verildiğini göreceksiniz.

Bu liste uzun bir listedir ama halen bütün avantajları kapsamamaktadır. Kayıtlı kullanıcıların bu listede listelenmeyen daha birçok avantajları vardır. Eğer Vikikitap'a bol bol katkı yapmayı düşünüyorsanız hesap oluşturmanız sizin için daha da önemlidir. Hesap oluşturmak ücretsiz, hızlı ve kolaydır. Kaydolurken herhangi bir kişisel bilgi vermek zorunda değilsiniz, yani isterseniz her zaman anonim kalabilirsiniz.

Nasıl kullanıcı hesabı oluştururum?

Kullanıcı hesabı oluşturmak hızlı ve kolaydır. İki dakikadan kısa bir sürede kaydınızı tamamlayabilirsiniz. Ama bu işleme başlamadan önce aklınızda bir kullanıcı hesabı belirlemelisiniz. Bu kullanıcı adı önemlidir. Çünkü kaydolduktan sonra yaptığınız bütün katkılar bu kullanıcı adının altında duracaktır. Ayrıca seçtiğiniz bu kullanıcı adı Vikikitap'ta daha önceden alınmamış olmalı ve birazdan sayacağımız kriterleri karşılamalıdır.

Kullanıcı adınızı kafanızda belirledikten sonra herhangi bir sayfadayken sağ üst köşedeki "Oturum aç ya da yeni hesap edin" bağlantısına tıklayın. Açılan sayfada "Eğer şimdiye kadar kayıt olmadıysanız bu bağlantıyı takip edin." bağlantısına tıklayın. Gelen sayfadaki forma resimdeki captcha kodunu, kullanıcı adınızı ve parolanızı (iki defa) girin. E-posta adresinizi girmek zorunda değilsiniz. Ama girerseniz Vikikitap'taki diğer kullanıcılarla e-posta yoluyla iletişim kurabilir ve parolanızı unuttuğunuzda yeni parolanızın e-posta adresinize gönderilmesini sağlayabilirsiniz. Son olarak eğer isterseniz "Parolayı hatırla" onay kutucuğunu işaretleyerek o bilgisayarda bir daha size şifre sorulmamasını sağlayabilirsiniz. Artık "Yeni hesap aç" düğmesine tıklayın. Artık bir kullanıcı hesabına sahip oldunuz. Eğer bir e-posta adresi belirtmişseniz Vikikitap e-posta adresinize bir e-posta gönderecektir. Vikikitap'ın e-posta fonksiyonunu kullanabilmeniz için bu e-postada gönderilen linke tıklamanız gerekiyor.

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfanın tamamını okumadan hesap oluşturmayın. Daha bilmeniz gereken şeyler var.

Kullanıcı adı alınmış mı?

Vikikitap'ta kayıtlı yüzlerce kişi var. Dolayısıyla aklınızdaki kullanıcı adı başka birisi tarafından daha önce alınmış olabilir. Ancak hemen üzülmeyin! Eğer istediğiniz kullanıcı adını alan kişi Vikikitap'ta hiç olumlu katkı yapmamışsa bir bürokrat istediğiniz kullanıcı adını o kişiden alıp size verebilir. Ancak bu garanti değildir. Eğer daha önceden alınmış bir kullanıcı adını kendinize geçirmek istiyorsanız bu isteğinizi, kendinize geçirmek istediğiniz kullanıcı adını ve -varsa- mevcut kullanıcı adınızı köy çeşmesinde yazın.

Resim yükleme

Resim yüklemek için otomatik onaylanmış bir kullanıcı olmanız gerekiyor. Bir kullanıcı hesabı oluşturulduktan 4 gün sonra otomatik onaylanmış kullanıcı statüsüne kavuşur. Yani eğer Vikikitap'a resim yükleyemiyorsanız kaydolalı henüz 4 gün olmamış demektir.

Ancak hemen üzülmeyin! Wikimedia Commons isminde resim yükleyeceğiniz başka bir proje daha var. Üstelik bu projeye resimleri beklemeden yükleyebiliyorsunuz. Ayrıca buraya yüklenen resimler Vikikitap'ta (ve Wikimedia Vakfı'nın diğer projelerinde) kullanılabiliyor. Ancak Commons'a sadece özgür lisanslı resimleri yükleyebiliyorsunuz. Çünkü buraya yüklenen resimler her yerde kullanılabiliyor. Adil kullanım resimlerini sadece Vikikitap'a yükleyebilirsiniz. Tabii bu sefer kaydolalı 4 gün geçmiş olması gerekiyor.

Kullanıcı adı seçme

Vikikitap'taki sükunet ortamının bozulmaması için aşağılayıcı veya kafa karıştırıcı kullanıcı adlarını seçmemeniz önemlidir. Kullanıcı adı seçimi konusunda henüz Vikikitap'ta bir politika yoktur. Ancak Vikikitap:Kibar ol politikası kullanıcı adlarını da kapsamaktadır. Aşağıdaki kullanıcı adlarından kaçınmanızı tavsiye ediyoruz. Bu kullanıcı adlarından birini veya birkaçını seçen kullanıcı hizmetliler tarafından süresiz olarak engellenebilir.

1. Kafa karıştırıcı kullanıcı adları:
   • Vikikitap'ta kayıtlı başka birinin kullanıcı adına çok benzeyen kullanıcı adları.
   • Bir Vikikitap işleminin, alan adının veya araç çubuğu ögesinin ismi.
2. Yanlış anlaşılmaya müsait kullanıcı adları:
   • Kullanıcının, Wikimedia Vakfı'nın veya Vikikitap'ın resmi bir çalışanı veya Vikikitap'ta bir hizmetli olduğunu ima eden kullanıcı adları.
   • Eğer gerçekten o kişi değilseniz; yaşayan veya yeni ölmüş ünlü insanların ad ve soyadları. Eğer gerçekten o kişiyseniz bunu kanıtlamanız ve ayrıca kullanıcı sayfanızdan gerçekten o kişi olduğunuzu belirtmeniz gerekir.
3. Kargaşaya yol açabilecek kullanıcı adları:
   • Daha önce ısrarlı bir şekilde vandalizm yapmış ve engellenmiş kullanıcıların rumuzlarına benzeyen kullanıcı adları.
   • Belirli bir kullanıcıya yönelik kışkırtıcı ifadeler barındıran kullanıcı adları.
   • İnsanların telefon numarası, adresi gibi kişisel bilgilerini içeren kullanıcı adları.
   • Hacker, troll, vandal gibi buraya kötü amaçlarla geldiğinizi ima eden, yasal tehdit içeren, bir bilgisayar zararlısıyla eşleşen (virüs, casus yazılım gibi) kullanıcı adları.
   • Küfür, müstehcenlik içeren veya insan vücudunun genital organlarını ima eden kullanıcı adları.
4. Reklam amaçlı kullanıcı adları:
   • Tanınmış bir şirketin veya ürünün adıyla eşleşen kullanıcı adları. Eğer kullanıcı adı söylendiğinde ilk akla gelen şey şirket veya ürün değil de başka bir şeyse o zaman kullanıcı adında bir sorun yok demektir.
5. Saldırgan kullanıcı adları:
   • Diğer kullanıcıları kızdırabilecek kullanıcı adları.
   • Bir kişi veya gruba hakaret veya iftira niteliği taşıyabilecek kullanıcı adları.
   • Belirli bir dine veya dinî figüre karşı aşağılayıcı ifadeler içeren veya belirli bir dini yayma amacı güttüğü hissedilen kullanıcı adları. (Basit din kaynaklı terimler kışkırtıcı olmadıkları müddetçe kullanılabilir, ama yine de tavsiye edilmez.)
   • Şiddet eylemlerini ima eden kullanıcı adları.
   • Irkçılık, cinsiyet ayrımcılığı gibi her türlü ayrımcılığı ima eden kullanıcı adları.
   • Bir sağlık sorununa veya engelli olma durumuna alaycı bir üslupla gönderme yapan kullanıcı adları.
   • Vücudun üreme veya boşaltım ile ilgili fonksiyonlarını ima eden kullanıcı adları.
6. @ işareti içeren kullanıcı adları
   • Teknik kısıtlamalardan dolayı @ işareti içeren kullanıcı adları yasaklanmıştır.

İyi bir parola seçme

Hesabınızın sağlam ve güvenli kalması için tahmin edilmesi zor bir parola seçmelisiniz.

Kolay tahmin edilen parolalar:

Sözlükte geçen kelimeler, özel adlar, kullanıcı adınıza benzeyen kelimeler, veya bu kelimelerin çeşitli varyasyonları kolay tahmin edilebilen parolalardır. Özellikle doğum tarihiniz veya evcil hayvanınızın ismi en kolay tahmin edilen parolalardır.

Kolay tahmin edilebilen parola örnekleri:

• admin - çok kolay tahmin edilebilir
• abc123 -- çok kolay tahmin edilebilir
• zzz - tekrar edilen veya klavyede art arda gelen harfler (örn. qwerty)
• ahmet - yaygın kullanılan bir isim
• password - kolayca tahmin edilebilir, sık kullanılıyor
• p@$$\/\/0rd -- bu tip özel karakterlerle yapılan basit parolalar crack programlarının kırabildiği parolalardır
• boncuk - yaygın kullanılan evcil bir hayvan ismi, ayrıca sözlükte de geçiyor
• 18/9/73 -- tarih, muhtemelen hayatınızda anlamı olan bir tarih
• mustafa123 -- bir kullanıcı adı, dolayısıyla çok kolay tahmin edilebilir

Zor tahmin edilen parolalar:

Sözlükte geçmeyen, rastgele harf, rakam ve simgelerden oluşan parolalar tahmin edilmesi en zor parolalardır. Pek bilinmeyen deyimler de zor tahmin edilebilir. Uzun parolalar bir hacker'ı bıktırabileceği için tavsiye edilir.

Zor tahmin edilen parola örnekleri:

• 7gEbs?id~3 - sözlükte geçmiyor; hem harf, hem rakam, ve hem de noktalama işareti var
• nOoOoFiM425965 - uzun, üstelik rakam ve sayılar karışık
• Afyonu patlamamak? - uzun bir deyim, akılda kalıcı ve gücünü artırmak için ekstra bir noktalama işareti var
• sbpte! -- Harf karışımı ve bir de simge var. "sen bu parolayı tahmin edemezsin!" cümlesinin kısaltması olarak akılda kalıcı olabilir.

Not: Bu parolaları motomot kullanmayın. Çünkü burada kullanıldıkları için güvenilirliklerini yitirdiler. Kendi parolanızı oluştururken buradaki parolaları örnek alın.

Yeni kullanıcı kısıtlamaları

Yeni oluşturulmuş kullanıcı hesaplarının bazı kısıtlamaları vardır. Çünkü yeni bir kullanıcı henüz güvenilir olmayan bir kullanıcı demektir ve güvenilir olmayan bir kullanıcıya kritik veya geri alması zor yetkiler vermek pek akıl kârı değildir. Bu kısıtlama hesap oluşturma tarihinden itibaren 4 gün sürer. Bu 4 gün geçtikten sonra hesabınız otomatik onaylanmış unvanına kavuşur. Burada yeni kullanıcıların otomatik onaylanmış kullanıcı olana kadar karşılaşacakları kısıtlamalardan bazıları listelenmiştir:

Resim yükleme

Yeni kullanıcılar Vikikitap'a resim dosyası yükleyemez. Çünkü en etkin/provokatif vandalizm yöntemlerinden biri Vikikitap'a uygunsuz bir resim yükleyip onu sayfalardan birine koymaktır. Bunu engellemek için yeni kullanıcıların Vikikitap'a resim yüklemesi engellenmiştir. Ancak Wikimedia Commons ismindeki kardeş proje yeni kullanıcıların beklemeden resim yüklemesine izin verir. Commons'a yüklenmiş resimler tıpkı buraya yüklenmiş gibi Vikikitap'ta kullanılabilir. Commons, tecrübeli kullanıcılar da dahil olmak üzere tavsiye edilen birincil yükleme noktasıdır.

Sayfa Taşıma

Yeni kullanıcılar sayfaların adlarını değiştiremezler (taşıyamazlar). Çünkü ismi değiştirilmiş bir sayfayı eski haline sadece bir hizmetli getirebilir. Ayrıca hizmetlinin ayriyeten de bu işlem için bir sayfayı silmesi gerekir. İşte bu yüzden yeni kullanıcıların bir sayfanın adını değiştirmesi, yani sayfayı taşıması yasaklanmıştır. Ancak bir sayfanın adının değiştirilmesi gerektiğini düşünüyorsanız bunu köy çeşmesinde dile getirin. Ancak öncelikle Vikikitap:Adlandırma politikası sayfasını okuyup gerçekten sayfanın adının değiştirilip değiştirilmemesi gerektiğini öğrenin.

Yarı koruma altındaki sayfaları değiştirme

Vikikitap'taki yarı koruma altındaki sayfaları otomatik onaylanmış kullanıcılardan daha düşük seviyeli kullanıcılar değiştiremez. Ancak bu sayfalara pek sık rastlanılmaz ve zaten de yeni bir kullanıcı genellikle bu sayfaları değiştirme gereği görmez.

Kullanıcı sayfası

Vikikitap'a kayıtlı her kullanıcı Kullanıcı ve Kullanıcı mesaj olmak üzere iki sayfaya sahiptir. Bu sayfalar sadece sizindir. Kullanıcı sayfanızda istediğiniz şeyi, kullanıcı mesaj sayfanıza da size gelen mesajları silmemek şartıyla istediğiniz şeyi yazabilirsiniz. Ancak diğer kullanıcıların bu sayfaları nasıl kullandıkları hakkında bilgi sahibi olmak sizin için faydalı olabilir:

Kullanıcı sayfanız

İnsanlar genellikle kullanıcı sayfalarını profil sayfası olarak kullanır. Bu sayfada kendilerini tanıtırlar, sevdikleri ve sevmedikleri şeyleri söylerler ve saire. Birçok insan da kullanıcı sayfasında Vikikitap'ta yapacakları şeyleri organize eder, kendisi veya başkaları için faydalı olabilecek linkleri, ipuçlarını ve notları koyar. Bazı insanlar kullanıcı sayfasının dekorasyonuyla gurur duyar ve kullanıcı sayfasını güzelleştirmeye çalışır. Bunlar sadece birer örnektir. Kullanıcı sayfanızı nasıl kullanacağınız tamamen size kalmıştır.

Kullanıcı mesaj sayfanız

Mesaj sayfanız diğer kullanıcıların sizinle mesajlaşabileceği bir sayfadır. Birisi size mesaj gönderdiğinde siz de cevabınızı o kişinin mesaj sayfasına yazarsınız. Birisi sizin mesaj sayfanızı değiştirdiğinde Vikikitap'taki herhangi bir sayfanın üst kısmında genellikle turuncu renkli ve yeni mesajınız olduğunu söyleyen bir ileti görürsünüz. Bu iletiyi gördüğünüz an mesaj sayfanıza gidin. Çünkü bunun anlamı size bir mesaj bırakıldığıdır. İnsanların sizinle mesajlaşırken uymaları gereken kuralları mesaj sayfanızın en üst kısmına yazabilirsiniz. Ayrıca burayı Vikikitap'tan bir süreliğine uzak kalmanız gerekiyorsa onu bildirmek için de kullanabilirsiniz.

Kullanıcı alanınız

Yukarıdaki iki sayfaya ek olarak istediğiniz sayıda kişisel kullanım sayfası edinebilirsiniz. Bu sayfaların tamamına kullanıcı alanı denir.

Kullanıcı alanınız kitap mantığına benzer. Kullanıcı sayfanız kitabın başlangıç sayfası gibidir. Kullanıcı alanınızın sayfalarını bu sayfanın alt sayfalarını oluşturarak oluşturursunuz (alt sayfalar slash (/) işaretiyle oluşturulur). Şimdi yaygın kullanılan kullanıcı alt sayfalarını listeleyelim:

Kullanıcı sayfanız/Deneme

Vikikitap'ın genel Deneme tahtası sayfasında denemelerinizi yapabilirsiniz, ancak yalnızca size özgü yani yaptığınız denemelerin başka hiç kimse tarafından değiştirilemediği bir deneme tahtası istiyorsanız o zaman kendi deneme sayfanızı oluşturabilirsiniz. Eğer şablon denemeleri için bir deneme sayfası oluşturmak istiyorsanız ayrıca Şablon denemesi sayfanızı da oluşturabilirsiniz..

Kullanıcı sayfanız/Bağlantılar

Bu sayfada kendiniz ve/veya diğerleri için yararlı bağlantıları listeleyebilirsiniz.

Kullanıcı sayfanız/Hakkımda

Kendiniz, ilgileriniz, tecrübeleriniz ve geçmişiniz hakkında bir sayfa.

Kullanıcı sayfanız/Kitaplarım

Burada üzerinde çalıştığınız kitaplar veya projeler hakkında birkaç şey yazabilirsiniz, hedefleriniz neler ve nelerin düzeltilmesi/geliştirilmesi gerektiğini düşünüyorsunuz. Buraya yazdığınız şeyler başkalarının size ilgili konuda yardım etmesini kolaylaştıracaktır. Ne kadar çok planınızı buraya yazarsanız planınız için o kadar çok destekçi bulabilirsiniz.

Bu saydıklarımız sadece birer fikir. Bazı insanlar hiç kullanıcı alt sayfası kullanmaz, ancak bazı insanlar da yüzlerce kullanıcı alt sayfasına sahiptir. Ne kadar kullanıcı alt sayfası kullanacağınız (veya hiç kullanmayacağınız) tamamen size kalmış.

Kullanıcı alt sayfalarını silme

Var olan bir kullanıcı alt sayfanızı silmek istiyorsanız ilgili sayfanın en üstüne {{sil|kullanıcı talebi}} kodunu yapıştırın. Bir hizmetli ilgili sayfayı silecektir. Eğer aceleniz varsa bir hizmetliyle direkt olarak temasa geçerek (mesaj yoluyla) ilgili isteğinizi aktarabilirsiniz.

Hizmetliler kendi kullanıcı alanlarındaki sayfaları sebep belirtmeksizin silebilirler.

Katkılarınız

Katkılarınız önemlidir. Katkılarınızla gurur duymalısınız! Katkılarınızı görmek için Özel:Katkılar sayfasına gidin, "IP veya kullanıcı" yazan yere kullanıcı adınızı girin ve "Ara" düğmesine tıklayın. Veya oturum açmışsanız sağ üst köşedeki "katkılarım" bağlantısına tıklayın.