LaTeX/Matematik
Donald Knuth'u TeX sistemini geliştirmeye yönlendiren en önemli sebeplerden birisi, matematiksel denklemlerin basitçe yaratılabildığı ve aynı zamanda matbaadan çıkmış gibi gözüken belgelerin yaratılmasına imkan veren bir yazılım tasarlamaktı. Nitekim, TeX'in ( ve sonrasında LaTeX'in) bilim çevrelerinde çok yaygın olarak kulanılıyor olması Knuth'un bu çabasında başarılı olduğunu göstermektedir. Matematiksel ifadelerin kolay ve şık olarak yazılabilmesi, LaTeX'in en önemli özelliklerinden biridir. Bundan dolayı ve engin sayıdaki matematiksel yazım biçimleri yüzünden, LaTeX'de matematik konusu büyük bir konudur.
Eğer yaratmak istediğiniz belge sadece birkaç matemik denklemi içeriyorsa, sıradan bir LaTeX sürümü işinizi görecektir. Ancak, birçok değişik türde ve karmaşık denklemler içeren bilimsel bir yazı yazıyorsanız, amsmath[1] paketine bakmanızda yarar var. Bu paket, sıradan LaTeX komutlarından daha esnek ve güçlü komutlar içerir. Diğer bir paket, mathtools[2], amasmath'a bir takım kullanışlı ayarlamalar, ortamlar, ve işaretler ekler. Bu paketleri kullanmak için,
\begin{document}
komutundan önce şunları ekleyin:
\usepackage{amsmath}
ya da
\usepackage{mathtools}
.
Matematik ortamları
değiştirYazı içinde matematik ifadeleri
değiştirAd: 271dc014ca241469b5c2cfac92f25b8f.png Gösterim: 293 Boyut: 387 Byte ise ve
Ad: e998ee20c5e74349341b795530610bef.png
Gösterim: 329 Boyut: 1.6 KB n dereceli bir polinomsa,
Ad: 443d5bef94c8ce4946f586893f33060f.png
Gösterim: 290 Boyut: 861 Byte
İşaretler
değiştirMatematik birçok işarete sahiptir! Aşağıda gördükleriniz klavyeden ulaşılabilecek sembollerdir:
+ - = ! / ( ) [ ] < > | ' : *
Bu listenin dışında, belirgin komutlar arzu edilen semboller için kullanılmalıdır. Buna Yunanca harfler, ilişik semboller, oklar, ikili operatörler ve daha fazlası söylenebilir.
- Bir örnek:
\forall x \in X, \quad \exists y \leq \epsilon
Neyse ki, özel semboller için arama yapabilen bir araç var. "Detexify" için dış bağlantılar bölümüne bakabilirsiniz. Başka bir seçenek de dış bağlantılar bölümünde bulabileceğiniz "The Comprehensive LaTeX Symbol List".
Eski latin karakterleri
değiştir∈
İşleçler (Operatörler)
değiştirboş küme
Üstüler ve altılar
değiştirKesirli sayılar ve binomsallar
değiştirk=netdata/toplam zaman
Kök
değiştirToplam ve tümlev (integral)
değiştirParantezler ve ayraçlar
değiştir)
Matrisler ve diziler
değiştirDenklem içine yazı koymak
değiştirMatematik işaretlerinin biçimlendirilmesi
değiştir%
Eksi ve artı
değiştirYatay aralıkların ayarlanması
değiştirAMS matematik paketi
değiştirMatematik işaretleri dizini
değiştirOlağan bir LaTeX kurulumu ile gelen tüm işaretler aşağıda listelenmiştir. Bunların dışındaki işaretler paketler ile elde edilebilir.
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
\leq |
\geq |
\equiv |
\models |
\prec
| |||||
\succ |
\sim |
\perp |
\preceq |
\succeq
| |||||
\simeq |
\mid |
\ll |
\gg |
\asymp
| |||||
\parallel |
\subset |
\supset |
\approx |
\bowtie
| |||||
\subseteq |
\supseteq |
\cong |
\sqsubset |
\sqsupset
| |||||
\neq |
\smile |
\sqsubseteq |
\sqsupseteq |
\doteq
| |||||
\frown |
\in |
\ni |
\propto |
=
| |||||
\vdash |
\dashv |
< |
>
|
Sembol | Komut |
---|---|
ve | \Alpha ve \alpha
|
ve | \Beta ve \beta
|
ve | \Gamma ve \gamma
|
ve | \Delta ve \delta
|
, ve | \Epsilon , \epsilon ve \varepsilon
|
ve | \Zeta ve \zeta
|
ve | \Eta ve \eta
|
, ve | \Theta , \theta ve \vartheta
|
ve | \Iota ve \iota
|
ve | \Kappa ve \kappa
|
ve | \Lambda ve \lambda
|
ve | \Mu ve \mu
|
ve | \Nu ve \nu
|
ve | \Xi ve \xi
|
, ve | \Pi , \pi ve \varpi
|
, ve | \Rho , \rho ve \varrho
|
, ve | \Sigma , \sigma ve \varsigma
|
ve | \Tau ve \tau
|
ve | \Upsilon ve \upsilon
|
, , ve | \Phi , \phi ve \varphi
|
ve | \Chi ve \chi
|
ve | \Psi ve \psi
|
ve | \Omega ve \omega
|
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|
\pm |
\cap |
\diamond |
\oplus
| ||||
\mp |
\cup |
\bigtriangleup |
\ominus
| ||||
\times |
\uplus |
\bigtriangledown |
\otimes
| ||||
\div |
\sqcap |
\triangleleft |
\oslash
| ||||
\ast |
\sqcup |
\triangleright |
\odot
| ||||
\star |
\vee |
\bigcirc |
\circ
| ||||
\wedge |
\dagger |
\bullet |
\setminus
| ||||
\ddagger |
\cdot |
\wr |
\amalg
|
Sembol | Komut |
---|---|
\exists
| |
\forall
| |
\neg
| |
ve | \in ve \notin
|
\ni
| |
\land
| |
\lor
| |
\rightarrow
| |
\implies
| |
\iff
| |
\top
| |
\bot
| |
ve | \emptyset ve \varnothing
|
Sembol | Komut |
---|---|
\uparrow
| |
\Uparrow
| |
\downarrow
| |
\Downarrow
| |
\{
| |
\}
| |
\lceil
| |
\rceil
| |
\langle
| |
\rangle
| |
/
| |
\backslash
| |
|
| |
\|
|
Sembol | Komut |
---|---|
\partial
| |
\infty
| |
\nabla
| |
\hbar
| |
\Box
| |
\aleph
| |
\ell
| |
\imath
| |
\jmath
| |
\Re
| |
\Im
|
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|
\sin |
\cos |
\tan |
\cot
| ||||
\arcsin |
\arccos |
\arctan |
\arccot
| ||||
\sinh |
\cosh |
\tanh |
\coth
| ||||
\sec |
\csc |