LaTeX/Matematik
Donald Knuth'u TeX sistemini geliştirmeye yönlendiren en önemli sebeplerden birisi, matematiksel denklemlerin basitçe yaratılabildığı ve aynı zamanda matbaadan çıkmış gibi gözüken belgelerin yaratılmasına imkan veren bir yazılım tasarlamaktı. Nitekim, TeX'in ( ve sonrasında LaTeX'in) bilim çevrelerinde çok yaygın olarak kulanılıyor olması Knuth'un bu çabasında başarılı olduğunu göstermektedir. Matematiksel ifadelerin kolay ve şık olarak yazılabilmesi, LaTeX'in en önemli özelliklerinden biridir. Bundan dolayı ve engin sayıdaki matematiksel yazım biçimleri yüzünden, LaTeX'de matematik konusu büyük bir konudur.
Eğer yaratmak istediğiniz belge sadece birkaç matemik denklemi içeriyorsa, sıradan bir LaTeX sürümü işinizi görecektir. Ancak, birçok değişik türde ve karmaşık denklemler içeren bilimsel bir yazı yazıyorsanız, amsmath[1] paketine bakmanızda yarar var. Bu paket, sıradan LaTeX komutlarından daha esnek ve güçlü komutlar içerir. Diğer bir paket, mathtools[2], amasmath'a bir takım kullanışlı ayarlamalar, ortamlar, ve işaretler ekler. Bu paketleri kullanmak için,
\begin{document}
komutundan önce şunları ekleyin:
\usepackage{amsmath}
ya da
\usepackage{mathtools}
.
Matematik ortamları değiştir
Yazı içinde matematik ifadeleri değiştir
Ad: 271dc014ca241469b5c2cfac92f25b8f.png Gösterim: 293 Boyut: 387 Byte ise ve
Ad: e998ee20c5e74349341b795530610bef.png
Gösterim: 329 Boyut: 1.6 KB n dereceli bir polinomsa,
Ad: 443d5bef94c8ce4946f586893f33060f.png
Gösterim: 290 Boyut: 861 Byte
İşaretler değiştir
Matematik birçok işarete sahiptir! Aşağıda gördükleriniz klavyeden ulaşılabilecek sembollerdir:
+ - = ! / ( ) [ ] < > | ' : *
Bu listenin dışında, belirgin komutlar arzu edilen semboller için kullanılmalıdır. Buna Yunanca harfler, ilişik semboller, oklar, ikili operatörler ve daha fazlası söylenebilir.
- Bir örnek:
\forall x \in X, \quad \exists y \leq \epsilon
Neyse ki, özel semboller için arama yapabilen bir araç var. "Detexify" için dış bağlantılar bölümüne bakabilirsiniz. Başka bir seçenek de dış bağlantılar bölümünde bulabileceğiniz "The Comprehensive LaTeX Symbol List".
Eski latin karakterleri değiştir
∈
İşleçler (Operatörler) değiştir
boş küme
Üstüler ve altılar değiştir
Kesirli sayılar ve binomsallar değiştir
k=netdata/toplam zaman
Kök değiştir
Toplam ve tümlev (integral) değiştir
Parantezler ve ayraçlar değiştir
)
Matrisler ve diziler değiştir
Denklem içine yazı koymak değiştir
Matematik işaretlerinin biçimlendirilmesi değiştir
%
Eksi ve artı değiştir
Yatay aralıkların ayarlanması değiştir
AMS matematik paketi değiştir
Matematik işaretleri dizini değiştir
Olağan bir LaTeX kurulumu ile gelen tüm işaretler aşağıda listelenmiştir. Bunların dışındaki işaretler paketler ile elde edilebilir.
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
\leq |
\geq |
\equiv |
\models |
\prec
| |||||
\succ |
\sim |
\perp |
\preceq |
\succeq
| |||||
\simeq |
\mid |
\ll |
\gg |
\asymp
| |||||
\parallel |
\subset |
\supset |
\approx |
\bowtie
| |||||
\subseteq |
\supseteq |
\cong |
\sqsubset |
\sqsupset
| |||||
\neq |
\smile |
\sqsubseteq |
\sqsupseteq |
\doteq
| |||||
\frown |
\in |
\ni |
\propto |
=
| |||||
\vdash |
\dashv |
< |
>
|
Sembol | Komut |
---|---|
ve | \Alpha ve \alpha
|
ve | \Beta ve \beta
|
ve | \Gamma ve \gamma
|
ve | \Delta ve \delta
|
, ve | \Epsilon , \epsilon ve \varepsilon
|
ve | \Zeta ve \zeta
|
ve | \Eta ve \eta
|
, ve | \Theta , \theta ve \vartheta
|
ve | \Iota ve \iota
|
ve | \Kappa ve \kappa
|
ve | \Lambda ve \lambda
|
ve | \Mu ve \mu
|
ve | \Nu ve \nu
|
ve | \Xi ve \xi
|
, ve | \Pi , \pi ve \varpi
|
, ve | \Rho , \rho ve \varrho
|
, ve | \Sigma , \sigma ve \varsigma
|
ve | \Tau ve \tau
|
ve | \Upsilon ve \upsilon
|
, , ve | \Phi , \phi ve \varphi
|
ve | \Chi ve \chi
|
ve | \Psi ve \psi
|
ve | \Omega ve \omega
|
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|
\pm |
\cap |
\diamond |
\oplus
| ||||
\mp |
\cup |
\bigtriangleup |
\ominus
| ||||
\times |
\uplus |
\bigtriangledown |
\otimes
| ||||
\div |
\sqcap |
\triangleleft |
\oslash
| ||||
\ast |
\sqcup |
\triangleright |
\odot
| ||||
\star |
\vee |
\bigcirc |
\circ
| ||||
\wedge |
\dagger |
\bullet |
\setminus
| ||||
\ddagger |
\cdot |
\wr |
\amalg
|
Sembol | Komut |
---|---|
\exists
| |
\forall
| |
\neg
| |
ve | \in ve \notin
|
\ni
| |
\land
| |
\lor
| |
\rightarrow
| |
\implies
| |
\iff
| |
\top
| |
\bot
| |
ve | \emptyset ve \varnothing
|
Sembol | Komut |
---|---|
\uparrow
| |
\Uparrow
| |
\downarrow
| |
\Downarrow
| |
\{
| |
\}
| |
\lceil
| |
\rceil
| |
\langle
| |
\rangle
| |
/
| |
\backslash
| |
|
| |
\|
|
Sembol | Komut |
---|---|
\partial
| |
\infty
| |
\nabla
| |
\hbar
| |
\Box
| |
\aleph
| |
\ell
| |
\imath
| |
\jmath
| |
\Re
| |
\Im
|
Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut | Sembol | Komut |
---|---|---|---|---|---|---|---|
\sin |
\cos |
\tan |
\cot
| ||||
\arcsin |
\arccos |
\arctan |
\arccot
| ||||
\sinh |
\cosh |
\tanh |
\coth
| ||||
\sec |
\csc |