LaTeX/Temel Öğeler
Belge Sınıfları
değiştirLaTex, ilk olarak, yazarın nasıl bir belge yaratmak istediği bilgisine ihtiyaç duyar. Bu bilgi \documentclass
komutu ile belirtilir.
\documentclass[seçenekler]{sınıf}
Burada sınıf (Ingilizce: class) yaratılmak istenen belge biçimini belirtir. Seçenekler (ing. options) değişkeni belge sınıfının davranışını özelleştirir. Seçenekler, virgül ile birbirlerinden ayrılırlar.
Örnek: bir LaTeX belgesi
\documentclass[11pt,twoside,a4paper]{article}
satırı ile başlayabilir. Bu satır LaTeX'e, yaratılmak istenen belgeyi makale (article) olarak, 11 numara yazı (11pt) büyüklüğü, ve A4 kağıda (A4paper) iki-taraflı (twoside) olacak şekilde derlemesini belirtir.
LaTex'te kullanılan sınıflar şu şekildedir:
article
|
bilimsel makale, kısa raporlar için |
IEEEtran
|
"IEEE Transactions" biçiminde makaleler için |
proc
|
toplantı sonuç bildirgeleri (proceedings) için bir sınıf |
minimal
|
enaz sayıda sınıf tanımlama komutu içeren ve derleme hatalarının giderilmesinde kullanılan bir sınıf. Sadece sayfa büyüklüğü ve temel dizge ile ilgili komutlardan oluşur. |
report
|
bir çok bölümden oluşan uzun raporlar, az sayfalı kitaplar, ve tezler için |
book
|
kitap yazmak için |
slides
|
sunumlar için. Bu sınıf büyük "Sans Serif" dizgeleri kullanır. |
memoir
|
kitap sınıfı ile diğer sınıfların bir karışımı [1] |
letter
|
mektup yazmak için |
beamer
|
sunum belgesi yaratmak için diğer bir sınıf (bakınız LaTeX/Sunumlar). |
Bu sınıflar ile birlikte sıklıkla kullanılan seçenekleri aşağıdaki tabloda belirtelim:
10pt, 11pt, 12pt
|
Yazı tipi büyüklüğünü belirler. Bu seçenek belirtilmemiş ise, yazı tipi büyüklüğü 10pt varsayılır. |
a4paper, letterpaper, ...
|
Sayfa büyüklüğünü tanımlar. letterpaper varsayılan sayfa büyüklüğür. Ancak bir çok TeX ve pdfLaTeX Avrupa dağıtımları sayfa büyüklüğünü A4 varsayar. Diğer sayfa büyüklüğü seçenekleri de a5paper, b5paper, executivepaper , and legalpaper şeklindedir.
|
fleqn
|
Matemetik denklemleri satır ortası yerine sayfanın soluna koyulur. fleqn ingilizce "formula", "left", ve "equation" kelimelerinden türetilmiştir. |
leqno
|
Denklem numaraları sol yerine sağa koyar. |
titlepage, notitlepage
|
Belgenin başında başlıbaşına bir başlık sayfası yaratılıp (titlepage ) yaratılmayacağını (notitlepage ) belirtir. report ve book sınıflarında başlık sayfasının yaratılması varsayılır. Ancak article sınıfda bunun titlepage seçeneği ile belirtilmesi gerekir.
|
onecolumn, twocolumn
|
LaTeX'e safyanın bir sütün ya da iki sütün şeklinde düzenlenmesini buyurur. |
twoside, oneside
|
Sayfanın tek taraflı ya da çift taraflı olmasını belirtir. Bu seçenek belirtilmemiş ise, article ve report sınıflarında sayfanın tek taraflı ve book sınıfında sayfanın çift taraflı olacağı varsayılır. Şunu belirtelim ki, çift taraf twoside seçeneği, yazıcıya sayfanın iki-taraflı çıktısının alınması gerektiğini söyleyemez. Bu, yazıcı kurulumundan ya da çıktı iletişim penceresinden ayarlanmalıdır.
|
landscape
|
Sayfa yerleşiminin boyuna değil enine olmasını belirtir. |
openright, openany
|
Bölüm başlıklarının hep sağda ya hep solda başlamasına yol açar. Bu seçenek article sınıfında çalışmaz. report sınıf bir sonraki bölümü, takip eden ilk boş sayfada başlatır. Bunu aksine, book belge bölümlerini hep sağ tarafta başlatır.
|
draft
|
LaTeX'in tireleme ve düzenleme sorunlarını, küçük bir kare işareti ile, ilgili satırın soldaki sayfa boşluğunda belirtmesine yolaçar. Böylece, sorunları kolayca bulunur. Bu sınıf, belgedeki görsel içerikleri (figür, resime gibi) bastırır ve sadece bu görselleri çevreleyen bir çerçeve gösterir. |
Örneğin, 12pt yazıtipi büyüklüğünde, tek taraflı, A4 sayfa, draft
modunda bir LaTeX belgesi şu satır ile başlamalıdır:
\documentclass[12pt,a4paper,oneside,draft]{report}
LaTeX paketleri
değiştir\documentclass[11pt,a3paper]{article} \begin{document} selaam \end{document} \begin{enumerate} \item \textbf{Introduction} \end{enumerate}